درایر که به آن خشک کن هم گفته می شود، دستگاهی است که می توان با استفاده از آن رطوبت هوای فشرده را گرفت. برای اینکه ببینیم کاربرد درایر چیست، باید به نگاهی به فرایند هوای خارج شده از کمپرسور بیندازیم. در حقیقت هوایی که به صورت کاملا فشرده شده از کمپرسورها خارج می شود، فشار بالایی را متحمل شده است. در چنین حالتی اگر فقط به میزان کمی هم دمای آن کاهش پیدا کند، بلافاصله قطرات ریز آب شروع به خارج شدن از آن می کنند و به اصطلاح رطوبت خود را از دست می دهد. درایر باعث می شود که قبل از اینکه این هوا به خط تولید برسد، رطوبت آن را بگیرد و به این ترتیب مانع وارد شدن آسیب به محصول و قطعات مکانیکی مختلف شود. در این نوشته به بررسی این موضوع می پردازیم که کاربرد درایر چیست و بهترین برندهای موجود در بازار کدامند؟

انواع درایرها

معمولا درایرها در دو نوع جذبی و تبریدی تولید می شوند. اولین نوع درایرهای تبریدی هستند.

انواع درایرهای تبریدی هوای فشرده را خنک می کنند و باعث می شوند که رطوبت به صورتی کاملا کنترل شده از آن خارج شود. این کار باعث می شود که دمای نقطه شبنم به نزدیک صفر برسد. منظور از دمای نقطه شبنم، دمایی است که در صورت رسیدن هوا به آن دما، رطوبت خود را به صورت قطرات آب نشان می دهد. اهمیت استفاده از این دما آن است که می تواند به کاربر اطمینان دهد تا قبل از رسیدن دما به صفر درجه سانتیگراد، در هوای فشرده رطوبت و آب وجود نخواهد داشت.

در حال حاضر انواع درایرهای تبریدی که طراحی و تولید آنها بر عهده برندهای گوناگون است، در بازار وجود دارند.

اما درایرهای جذبی با استفاده از برخی از مواد جاذب رطوبت، مثل سیلیکاژل، آلومینا اکتیو و یا مولکولارسیو به جذب رطوبت می پردازند. مواد جاذب حفره های بسیار کوچکی دارند که باعث می شوند رطوبت در آنها به دام بیفتد. البته لازم است که بعد از اینکه مواد جاذب رطوبت را به خود جذب کردند، خشک شوند و رطوبت آنها گرفته شود. به همین دلیل است که معمولا دو برج مخزن برای آنها وجود دارد؛ یکی از این مخزن ها به رطوبت زدایی مواد جاذب می پردازد و مخزن دیگر هم با استفاده کردن از بخشی از هوای خشک شده در مخزن دیگر، آنها را اشباع زدایی می کند. نکته مهم درباره درایرهای جذبی آن است که دمای نقطه شبنم در آنها حتی می تواند تا 70 درجه سانتیگراد زیر صفر هم کاهش پیدا کند. همچنین باید توجه داشت که چون اواپراتورها حساسیت بالایی دارند، معمولا باید به همراه درایرها، از میکروفیلترها هم استفاده کرد.

بهترین برندهای درایر موجود در بازار ایران

از جمله بهترین درایرهای موجود در بازار، می توان به درایر اینگرسولرند و درایر اطلس کوپکو اشاره کرد.

درایر اینگرسولرند

درایر اینگرسولرند یکی از بهترین درایرهای موجود در بازار است. این درایر تولیدی شرکتی به همین نام است که یک شرکت آمریکایی ایرلندی است و در زمینه تولیدات صنعتی نامی شناخته شده و کاملا معتبر است. درایرهای تولیدی برند اینگرسولرند به دو صورت جذبی و تبریدی به بازار عرضه می شوند.

درایر اطلس کوپکو

درایر اطلس کوپکو نیز در دو نوع تبریدی و جذبی در بازار وجود دارد. انواع درایرهای تولیدی این برند سوئدی نیز از جمله بهترین و با کیفیت ترین درایرهای موجود در بازار می باشند. کیفیت این درایرها چنان مناسب است که به عقیده برخی از کاربران هرگز نیاز به سرویس دوباره ندارند و از کار نمی افتند.

چند نکته مهم درباره درایرها

حالا که متوجه شدیم کاربرد درایر چیست و انواع آن کدام هستند و چگونه کار می کنند، بد نیست به بررسی چند نکته مهم درباره آنها بپردازیم.

اولین نکته درباره درایرها دبی یا ظرفیت آنهاست که معمولا به صورت Q نشان داده می شود. ظرفیت درایرها بر حسب متر مکعب بر دقیقه محاسبه می شود و با cfm هم نشان داده می شود و منظور از آن میزان ظرفیتی است که هوای فشرده وارده شده به درایر دارد.

نکته دیگر فشار هوایی است که به درایر وارد می شود که معمولا بر حسب bar محاسبه می شود. نکته مهم آن است که معمولا هر برند و یا تولیدکننده درایر، فشار را به صورت اختصاصی محاسبه می کند و آن را به صورت جدول ضرایب موثر فشار ارائه می نماید. توجه داشته باشید که هر چقدر میزان فشار بیشتر باشد، به معنای آن است که درایری که برای خشک سازی لازم است، باید ظرفیت کمتر داشته باشد.

دقت کنید که هرچقدر دمای نقطه شبنم بالاتر باشد، سایز درایر مورد نیاز باید کوچکتر باشد. از طرف دیگر اگر دمای محیط افزایشی باشد و بیشتر شود، باید از درایرهای بزرگ تر استفاده کرد. همچنین اگر دمای هوا هم بیشتر باشد، باز هم باید از درایرهای بزرگ تری استفاده کرد.

کاربرد درایر چیست و کجا از آن استفاده می شود؟

اگر بخواهیم به صورت خلاصه بگوییم که کاربرد درایر چیست، باید به استفاده از آن در انواع کمپرسورهایی که با استفاده از هوای فشرده کار می کنند، مثل کمپرسورهای اسکرو و پیستونی اشاره کنیم. برخی از انواع این کمپرسورها در یخچال و فریزرها و یا در دستگاه های تهویه مطبوع ساختمان به کار گرفته می شوند و وظیفه آنها فشرده کردن هواست. همچنین درایرها باعث می شوند که خط لوله های هوای فشرده و یا انواع ابزارهای پنوماتیکی که همراه با کمپرسورها مورد استفاده قرار می گیرند و در واقع به آنها وصل می باشند، به خاطر رطوبت دچار پوسیدگی و فرسودگی و زنگ زدگی نشوند.

توجه داشته باشید که استفاده از سایز مناسب درایر اهمیت بسیار زیادی دارد و البته باید در هنگام انتخاب آن به شرایط آب و هوایی و جغرافیایی نیز توجه داشت. در واقع اگر درایرها کوچکتر از سایزی باشند که لازم است، دستگاه مورد نظر بیش از حد گرم می شود و این گرم شدن بیش از حد باعث می شود که راندمان کار به شدت کاهش پیدا کند.