کمپرسور اسکرو نامی است که بر روی یکی از تجهیزات صنعتی متراکم کننده ی گاز گذاشته شده و از آن با نام کمپرسور پیچشی نیز یاد می شود. دلیل این نامگذاری وجود روتوری است که حرکت پیچشی چرخشی ) دارد.
عملکرد این دستگاه جابجایی مثبت، فشرده سازی گاز و به عبارت دیگر تولید هوای متراکم پیستونی با استفاده از یک محفظه سیلندرِ دارای روتور می باشد. کمپرسور اسکرو قلب یک سیستم تبرید تراکمی در مقیاس وسیع است؛ این دستگاه انرژی مورد نیاز حرکت مبرد ها در مسیر سیکل را تامین می کند.
کمپرسور اسکرو و نحوه انتقال هوا در سیستم پیچشی
مکانیزم حرکتی:
بدنه اصلی این دستگاه، از دو رزوه ی (دندانه) مارپیچ نر و ماده تشکیل شده که با چرخش موتور، خلاف جهت یکدیگر حرکت دورانی دارند؛ به موجب این حرکت هوای مورد نظر در طول روتور متراکم شده، دما و فشار افزایش یافته و با خروج گاز متراکم از کمپرسور، سیکل یک سیستم تکمیل می شود.
در حقیقت کمپرسورها با افزایش فشار سیالات با کمترین قطعات تشکیل دهنده، سهم بزرگی در حیات صنایع مختلف دارند.
در ساخت مارپیچ کمپرسور اسکرو، دقت بسیاری می شود؛ چنان چه فاصله ی میان دندانه ها زیاد باشد، اصطلاحا منجر به نشتی سیستم شده و راندمان مجموعه افت می کند.
انواع کمپرسور هوا اسکرو
این دستگاه در دو نوع با نام کمپرسور اسکرو خشک و کمپرسور اسکرو روغنی ساخته می شود.
با توجه به نحوه ی عملکرد این سیستم، کمپرسور روغنی به انواع:
* کمپرسور کوپل مستقیم
* کمپرسور شاسی
* کمپرسور دور متغیر
* و کمپرسور تسمه ای
تقسیم بندی می گردد.
- کمپرسور پیچشی خشک :
در ساخت این دستگاه از روغن استفاده نمی کنند. به همین دلیل در مواردی خاص همچون صنایع غذایی و حتی دارویی کاربرد دارد.
کمپرسور خشک، در مقایسه با نوع روغنی آن ارزان قیمت تر است و در طول عمر دستگاه هزینه ی تعویض روغن ندارد؛ اما عمر مفید کمتر و عدم تحمل دما و فشار بالا استفاده از این سیستم را با محدودیت هایی مواجه می نماید.
کمپرسور اسکرو خشک
روغن، به عنوان یک خنک کننده و روان کننده در صنعت استفاده می شود؛ عدم وجود یک سیال خنک کننده در سیستم تراکمی، بازه ی دمایی کارکرد دستگاه را به شدت محدود می کند.
عمر مفید Oil Free بین 200 تا 2000 ساعت کاری تخمین زده میشود که بنا به شرایط استفاده متفاوت است. مهمترین دلیل این عمر کوتاه، استهلاک بالای قطعات روتور و در نتیجه استهلاک زودرس سیستم است.
از طرفی صنایع غذایی و دارویی استاندارد ها و شرایط کاری متفاوتی نسبت به صنایع دیگر دارند. در بسیاری از این بخش ها، هوای فشرده ی خالص و عاری از هرگونه مواد شیمیایی اضافه مد نظر است. به همین علت وجود کمپرسور اسکرو خشک اولویت دارد.